Τρίτη 22 Ιανουαρίου 2013

Τηλεσκόπιο θα εντοπίζει τα διαστημικά σκουπίδια

Ένα νέο υπερσύγχρονο τηλεσκόπιο ρίχνεται στη μάχη για την καταλογράφηση των τεχνητών αντικειμένων, τα οποία βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη γη, με στόχο την μεγαλύτερη προστασία των δορυφόρων από ενδεχόμενες συγκρούσεις με αυτά.
 Το νέο κατασκεύασμα φέρει την ονομασία SST και βρίσκεται στην Πολιτεία του Νέου Μεξικού στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μετά το τέλος των δοκιμών του αναμένεται να ενταχθεί στο δίκτυο διαστημικής παρατήρησης της Αμερικανικής αεροπορίας, ένα σύνολο από τηλεσκόπια στη Γη και στο διάστημα, τα οποία είναι υπεύθυνα για την καταγραφή των αντικειμένων που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη.

Μόνο αυτή τη στιγμή, οι ερευνητές υπολογίζουν πως περίπου 20.000 τεχνητά αντικείμενα βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας, ενώ υποστηρίζουν πως ο αριθμός αυτός αναμένεται να τριπλασιαστεί μέσα στα επόμενα είκοσι χρόνια. Ακόμα και ένα μικρό αντικείμενο μεγέθους ενός εκατοστού μπορεί να προκαλέσει μεγάλη βλάβη σε έναν δορυφόρο. «Γι’ αυτό τον λόγο πρέπει να γνωρίζουμε που βρίσκονται, τι ταχύτητα έχουν και προς ποια κατεύθυνση κινούνται», δηλώνει χαρακτηριστικά ο Τσακ Λενγκ, αναπληρωτής προϊστάμενος στο τμήμα Αρχιτεκτονικής και Ολοκλήρωσης, της Αμερικανικής διοίκησης διαστημικής αεροπορίας στην αεροπορική βάση Πήτερσον στο Κολοράντο.

Το νέο τηλεσκόπιο διαθέτει τριπλάσιο άνοιγμα, σε σχέση με τα υπάρχοντα τηλεσκόπια πάνω στη Γη, ενώ περιλαμβάνει και ένα σύστημα τριών φακών, το οποίο του επιτρέπει να παρατηρεί μεγαλύτερα τμήματα του ουρανού. Επιπλέον διαθέτει μεγάλη ακρίβεια στον εντοπισμό των αντικειμένων και έτσι αναμένεται να ρίξει άπλετο φως στη δύσκολη γεωσύγχρονη τροχιά, περίπου 35.000 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της Γης. Παρά τα πλεονεκτήματα του, οι επιστήμονες αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα στην διαδικασία κατασκευής του, μεταξύ των οποίων ήταν και η εξεύρεση κατάλληλων ανιχνευτών για την ευθυγράμμιση του. Για την αντιμετώπιση του τελευταίου χρειάστηκε η κατασκευή ειδικών συσκευών, οι οποίες συλλαμβάνουν τα φωτόνια και τα τρέπουν σε ηλεκτρόνια, επιτρέποντας έτσι την ψηφιακή τους επεξεργασία από το τηλεσκόπιο.

Το SST πραγματοποίησε τις πρώτες του λήψεις τον Φεβρουάριο του 2011 και οι ερευνητές αναμένουν πλέον να ολοκληρωθούν με επιτυχία οι τελευταίες δοκιμές και η διαδικασία ευθυγράμμισης του, ώστε να προχωρήσουν στην ένταξη του τηλεσκόπιου στο δίκτυο διαστημικής παρατήρησης των ΗΠΑ. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η επιτυχής ολοκλήρωση της διαδικασίας θα ανοίξει το δρόμο σε μία νέα γενιά τηλεσκοπίων, τα οποία θα καλύψουν το σύνολο του γήινου ουρανού.

Παρά το γεγονός πως το SST ανοίγει νέους δρόμους για την επιστημονική έρευνα, το ίδιο δεν θα είναι εύκολα προσβάσιμο στους επίδοξους μελετητές. Οι τελευταίοι θα έχουν πρόσβαση μόνο σε ορισμένα από τα δεδομένα του, τα οποία θα δημοσιεύονται σε ένα website, ενώ η πραγματοποίηση έρευνας στον ίδιο το χώρο θα είναι εφικτή μόνο κατόπιν συγκεκριμένης αιτήσεως.
Γιάννης Μανωλούδης  

Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2013

Η κοινωνική ισότητα χαρίζει μακροζωία

Η κοινωνική ισότητα χαρίζει μακροζωία
Γιάννης Μανωλούδης

Νέα έρευνα του πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ υποστηρίζει πως η κοινωνική ισότητα οδηγεί σε αυξημένη διάρκεια ζωής. Οι επιστήμονες κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα μελετώντας μια ομάδα θηλαστικών του Ισραήλ, η οποία φέρει την ονομασία «Βραχώδεις υέρακες». Η έρευνα αυτή έρχεται να αμφισβητήσει παλαιότερες μελέτες, σύμφωνα με τις οποίες, το μέγεθος ενός κοινωνικού δικτύου είναι εκείνο που οδηγεί σε μακροζωία και καλύτερη υγεία.

Οι βραχώδεις υέρακες είναι μικρά χορτοφάγα θηλαστικά, τα οποία κατοικούν σε διάσπαρτες αποικίες, οι οποίες βρίσκονται στην Αφρική και στην Μέση Ανατολή. Η έρευνα κράτησε 11 ολόκληρα χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων, οι επιστήμονες κατέγραψαν τις συμπεριφορές των μελών του είδους, τα οποία κατοικούν στην προστατευμένη περιοχή Εν Γκέντι του Ισραήλ. Αφού συγκέντρωσαν τα δεδομένα, τα ανέλυσαν στη συνέχεια, μέσω των μαθηματικών μοντέλων της διαμόρφωσης σχέσης και της κεντρικότητας νεύματος. Τα αποτελέσματα ήταν συγκλονιστικά, καθώς αποδείχτηκε πως στις ομάδες εκείνες, στις οποίες οι κοινωνικοί δεσμοί χαρακτηρίζονταν από μεγαλύτερη ισότητα, τα μέλη τους ζούσαν περισσότερο.

Η κοινωνική οργάνωση των υέρακων φαίνεται να εμφανίζει εξάλλου έντονη ποικιλομορφία. Σε ορισμένες ομάδες, τα μέλη τους τείνουν να έχουν παρόμοια δίκτυα και σχέσεις δυνάμεως. Σε άλλες, ορισμένα μέλη εμφανίζονται πιο ισχυρά και διαθέτουν μεγαλύτερα δίκτυα, ενώ κάποια άλλα είναι πιο αδύναμα και ζουν μοναχικά. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως στις πρώτες κοινωνίες, τα μέλη της ομάδας εμφανίζουν αυξημένη διάρκεια ζωής, σε αντίθεση με τις δεύτερες. Μάλιστα ο καθηγητής Αμιγιαάλ Ιλάνυ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, χαρακτηρίζει αυτές τις πρώτες ομάδες ως «σοσιαλιστικές».

Που οφείλεται όμως αυτή η διαφορά; Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν με βεβαιότητα, αλλά ο Ιλάνυ πιστεύει πως έχει να κάνει με τα μειωμένα επίπεδα άγχους. «Στις ομάδες εκείνες, στις οποίες επικρατεί η ισότητα, υπάρχει μεγαλύτερη ηρεμία και ελάχιστα περιστατικά παρενόχλησης», δηλώνει χαρακτηριστικά. Παλαιότερες μελέτες εξάλλου έχουν ήδη δείξει πως οι ιεραρχικές κοινωνίες παρουσιάζουν αυξημένα επίπεδα άγχους, τα οποία χαρακτηρίζουν τόσο εκείνους που βρίσκονται στην κορφή, όσο και στον πάτο της κοινωνικής πυραμίδας.

Οι ερευνητές στρέφουν τώρα το ενδιαφέρον τους στην εφαρμογή των πορισμάτων της συγκεκριμένης έρευνας και στην ανθρώπινη κοινωνία. Μέχρι τώρα, οι μελέτες πάνω στη σύνδεση κοινωνικών σχέσεων και υγείας, στους ανθρώπους και στα άλλα θηλαστικά, είχαν περιοριστεί στις ατομικές σχέσεις. «Σε αντίθεση με άλλους λέμε πως τελικά δεν είναι το εύρος των κοινωνικών σχέσεων που έχει σημασία. Εκείνο που μετράει είναι η συνολική διαμόρφωση των κοινωνικών σχέσεων μέσα στην ομάδα», δηλώνει ο Ιλάνυ.


Πηγή : http://www.wired.com/wiredscience/2011/08/egalitarian-hyraxes/
http://www.blue-planet.gr/index.php?ID=news&Rec_ID=1646